Movimento Opositor a Reganosa

Hai agora trinta anos andaban os nosos paisanos habitantes do edénico val das Encrobas, parroquia de Cercedo, no corazón da provincia da Coruña, moi alporizados porque lles estaban a arrebatar as terras que secularmente cultivaran os máis remotos avós, a prol dunha mina de lignitos explotada por Fenosa. Daquela, pasou o que pasou. E pasou moito: xente de nós, homes, pero sobre todo mulleres en primeira liña contra as culatas dos mosquetóns, remedando xestas irmandiñas recentes e solidarias como as de Oseira ou Nebra, onde houbera mortes de disparos institucionais, arrepuxéronse á garda civil, como sempre protectora do capitalismo, no canto de defensora da sociedade, que é a función esencial pola que cobra a nómina todos os meses. Arrepuxéronse e conseguiron algún beneficio de aquilo que en principio estaba pensado exclusivamente para engordar as arcas da potente empresa. Conseguiron postos de traballo, pensións para os vellos labregos e, por enriba de todo, saír da humillación e gañar en dignidade e respecto, a poder de organización, solidariedade e tesón, cousas todas que nos ensinaron que Galicia non tiña por que permanecer submisa e calada; que a unión fai realmente a forza e que esta frase non é so un tópico retórico; que aquel reclamo que reza "o pobo unido xamais será vencido" pode ser unha hipérbole arengaria que non responderá a algo de todo certo pero que fai engurrar a gravata dos yuppies e soltar lastre a quen pretende abusar e esmagar baixo a bota do capital neoliberal toda unha forma de vivir e toda unha tradición.

Ben, xa sei que hoxe estou un algo panfletario. Pero non renuncio a unha soa das palabras que acabo de escribir despois de ver (visionar, horrenda palabra) a película-reportaxe dirixida por Xosé Bocixa así titulada: A ceo aberto. As Encrobas. Alí hai xentes do común que contan a historia, pero sobre todo unha muller narradora, aínda en flor, que viviu os lances de 1976 e 1977 e que nos conta con precisión e detalle, ben mesturadas por veces ambas as cousas coa emoción propia de quen loitou e perdeu, non sen esforzo, todo o proceso que vai dende as primeiras notificacións oficiais de 1975 respecto da decisión do Consello de Ministros presidido por Franco, de declarar de utilidade pública a explotación da mina, até o obrigado abandono das propias casas, derrubadas polas uñas mastodónticas das escavadoras.

Habería que citar aquí, como se facía nas epopeas antigas, os nomes épicos daquelas xentes que lideraron valentemente a oposición ao atropelo capitalista ou gardaron memoria para agora nos relatar o que pasou hai trinta anos: Manolo das Encrobas, Moncho Valcárcel, ‘O cura das Encrobas’, Manolo o Costiñán, Alfonso e Francisca de Anguieiro, Maricarmen de Hilario da Quinta (magnífica e vivísima narradora), Lolo do Río de Gontón, Manuel e María da Pedragrande…

Agora estamos en Corrubedo, que tamén queren queimar a base de deposición de rodaballo; e no Courel con grandes feridas na pel de Novoneyra; e no corazón da ría do Ferrol con Reganosa en litixio cos mariñeiros e xentes de medo no corazón que teñen que repetir a epopea de sempre malia termos unha Xunta do Goberno de Galicia disque progresista. E chégame antonte, polo correo electrónico, un manifesto redactado pola Asociación Cultural Fuco Buxán para asinar e solidarizarme. E asino e solidarízome, porque aquelas xentes das Encrobas, e antes de Portomarín e Castrelo de Miño, e agora Bernardo Bastida, son as que nos poden dicir que Galicia non ten por qué esperar a que bambi ZP nos diga que a alta velocidade chegará a tempo. ¡Vaites, vaites! O sapo de Curros diría "Cro, cro".


Anxo Tarrío Varela
Galicia-Hoxe 19.07.2007
Enlace co artigo orixinal
__________